بلوک گچی فراوردهای ساختمانی است که از گچ ساختمانی صنعتی (سولفات کلسیم نیمه هیدرات) و آب تولید میشود. در بلوکهای گچی ممکن است از الیاف، پرکنندهها، سنگدانهها یا سایر افزودنیهای غیر زیان آور استفاده شود. بلوک گچی به شکل مکعب مستطیل و دارای کام و زبانه روی حداقل دو لبه مخالف است. این بلوک به تناسب نیاز و استفاده به شکل سوراخدار ساخته میشود. سوراخها عمدتاً موازی با رویههای بلوک هستند و به صورت کاملاً عبوری یا غیر عبوری به موازات ارتفاع یا طول بلوک در آورده میشوند.
کاربرد عمده بلوکهای گچی در ساخت تیغههای غیر باربر یا پوشش مستقل دیوار و محافظت ستونها،، چاه آسانسور و غیره در برابر آتش است و به عنوان سقف پوش مورد استفاده قرار نمیگیرند. کاربرد این نوع بلوکها با توجه به خصوصیات عملکردی مرتبط با ویژگیهای اساسی مانند واکنش در برابر آتش، مقاومت در برابر آتش، عایق صدای هوابرد مستقل (صدابندی صدای هوابرد)، آزاد شدن مواد زیان آور، مقاومت حرارتی، رده مناسب برای چکالی، PH و سختی سطحی تعیین میشود.
این بلوکها در زمینههای مختلف سازه و زلزله، انرژی، حریق و آکوستیک مورد بررسی قرار گرفته و کاربرد آن در حیطه الزامات تدوین شده مجاز است.
به طور کلی کاربرد عمده بلوکهای گچی در ساخت تیغههای غیر باربر یا پوشش مستقل دیوار و محافظت ستونها، چاه آسانسور و غیره در برابر آتش است.
استفاده از بلوکهای گچی سوراخدار با رعایت الزامات زیر، به عنوان تیغه غیر باربر در وجوه داخلی تمامی دیوارهای ساختمان مجاز است.
تمامی مشخصات فیزیکی، مکانیکی و شیمیایی این نوع بلوکها باید مطابق استاندارد ملی ایران شماره ۳۷۸۶ باشد.
ویژگیهای گچ مورد استفاده در تولید بلوکهای گچی باید مطابق با استاندارد ملی ایران شماره ۱-۲۶۹ باشد.
تمامی مشخصات مربوط به نحوه احرای بلوکهای گچی باید مطابق با استاندارد BS EN 15318-07 و ویرایشهای بعد از آن باشد.
آزمونهای لازم برای تعیین تخت بودن بلوکها، چگالی خشک گچ سخت شده در بخش توپر بلوک، جرم سطحی، مقاومت خمشی، مقدار رطوبت، PH و قابلیت جذب آب بلوکهای گچی دافع آب باید مطابق با استاندارد ملی ایران شماره ۲۷۸۶ انجام شود.
در بلوکهای گچی سوراخدار لازم است فاصله بین سوراخها و فاصله بین هر سوراخ و سطح بلوک حداقل ۱۵ میلیمتر و حجم کلی فضای توخالی کمتر از ۴۰ درصد حجم بلوک باشد.
انحراف از تخت بودن بلوکهای منفرد نباید بیشتر از یک میلیمتر باشد.
حداقل ضخامت بلوک گچی سوراخدار مورد استفاده برای تیغههای غیر باربر ۸۰ میلیمتر است.
مقدار میانیگین رطوبت بلوکهای گچی نباید از ۶ درصد و مقدر رطوبت هر بلوک منفرد از ۸ درصد بیشتر باشد.
استفاده از بلوکهای گچی معمولی در بخشی از ساختمان که در معرض رطوبت قرار دارد مجاز نیست. کاربرد بلوکهای گچی مشروط بر آن است که از بلوکهای گچی دافع آب که قابلیت جذب آب آنها به حداکثر ۵ درصد وزن خشک بلوک محدود شده است استفاده شود.
در صورتی که طول و ارتفاع دیوار اجرا شده با بلوک گچی سوراخدار به ترتیب از ۵ متر و ۳ متر بیشتر شود استفاده از کلاف بندی قابل قبول از نظر سازهای برای تقویت دیوار الزامی است.
در نصب بلوکهای گچی سوراخدار باید تامین پایداری این بلوکها و دیوار کامل حاصله در برابر بارهای خارج از صفحه مدنظر قرار گرفته و تمهیدات لازم به عمل آید.
اتخاذ تدابیر لازم در نصب دیوار به سازه اصلی برای عدم مشارکت در سختی جانبی الزامی است.
استفاده از بلوکهای گچی در مجاورت سرویسهای بهداشتی و فضاهای مرطوب در ساختمان مجاز نیست.
رعایت الزامات زیست محیطی در مواد و مصالح به کار برده شده در این محصول الزامی است.
بلوکهای گچی سوراخدارد از نظر واکنش در برابر آتش باید ، مطابق استاندارد ملی ایران شماره ۸۲۹۹ مورد آزمون قرار گرفته و دسته بندی شود.
مقاومت در برابر آتش یک سیستم از بلوکهای گچی که با استفاده از ملات مخصوص اتصال بلوکهای گچی به هم متصل شدهاند باید مطابق با الزامات مقررات ملی ساختمانی و نشریه شماره ۴۴۴ مرکز تحقیقات ساختمان و مسکن تهیه شود.
صدابندی صدای هوابرد جداکنندههای بین واحدهای مستقل و پوسته خارجی ساختمان باید مطابق مبحث ۱۸ مقررات ملی ساختمان تامین شود.