گروه مقاله : مقالات و انتشارات
تاريخ انتشار : 1396/08/02 - 23:37
كد :354

ضریب اصلاح سختی پیچشی تیرهای بتنی

ضریب اصلاح سختی پیچشی تیرهای بتنی

 

ضریب اصلاح سختی پیچشی تیرهای بتنی

مورد بسیار متداولی که در ساختمان های بتن آرمه وجود دارد، قرارگیری تیرهای فرعی بر روی تیرهای اصلی است. مشکلی که طراحان در این شرایط با آن روبرو می شوند، قرمز شدن این تیرها به دلیل وجود پیچش زیاد است. در این شرایط چاره­ کار نه افزایش ابعاد مقطع­ بلکه لحاظ نمودن ضرایب اصلاح سختی پیچشی در آنها می­ باشد.

مطابق با فلسفه اعمال ضرایب اصلاح سختی که قبلا در مقاله ضرایب سختی تیر و ستون بررسی نمودیم، در وضعیت فعلی نیز به­ علت ترک­ های پیچشی، درعمل تیر اصلی دوران کرده و سختی پیچشی آن کاهش می­ یابد. لذا بایست ضریبی برای اصلاح سختی پیچشی این­ تیرها درنظر گرفته شود.

برخلاف ضرایب اصلاح سختی خمشی تیرها و ستون­ها، مبحث نهم برای ضریب اصلاح سختی پیچشی، عدد مشخصی را بیان نمی­ کند، درعوض به­ صورت واضح اشاره دارد که در تحلیل سازه باید سختی پیچشی اعضای ترک­ خورده به­ نحو مناسب محاسبه و منظور گردد. بنابراین پروسه تشخیص ضریب اصلاح سختی پیچشی برخلاف ضریب اصلاح سختی خمشی محاسباتی است.

دراین خصوص مبحث نهم درخلال بند ذیل، روش محاسبه ضریب اصلاح سختی پیچشی را بیان می­ کند.

2-11-15-9 در مواردی که امکان کاهش در لنگر پیچشی در اثر بازپخش لنگرهای داخلی در عضوی ازیک ساختمان نامعین موجود باشد، می توان مقدار Tu را به 0.67Tcr کاهش داد.

گام به گام مراحل اصلاح ضریب سختی پیچشی

مقدار Tu و ΦTcr از نتایج محاسبات نرم­ افزارهای مهندسی قابل استخراج بوده و به­ راحتی می­ توان ضریب اصلاح سختی پیچشی را با گام­ بندی تصویری زیر بدست آورد.

گام1

مطابق با پیش­ فرض نرم­ افزار که سختی پیچشی آن عدد یک می­ باشد روند محاسبه را آغاز می­ نماییم. پس از طراحی اولیه مقادیر Tu و ΦTcr را با کلیک راست بر روی عضو تحت پیچش و طی مراحل زیر بدست می­ آوریم.

بر روی گزینه Envelope کلیک کنید. همانطور که ملاحظه می کنید در این پروژه مقدار Tu=95.2204 kN.m می باشد.

سپس به پنجره قبلی بازگردید و اینبار گزینه Shear را انتخاب کنید.

همانطور که در تصویر زیر ملاحظه می کنید مقدار ΦTcr=39.2947 kN.m می باشد.

گام2

اگر Tu<ΦTcr باشد نیازی به اعمال ضریب کاهش سختی پیچشی نیست. ولی اگر Tu>ΦTcr بایستی به­ صورت آزمون و خطا ضریبی (کمتر از1) را هربار در قسمت مشخص شده در پنجره زیر وارد کرد تا نهایتاً Tu و ΦTcr تقریباً برابر گردند.

نتیجه­ گیری

  1. نحوه اصلاح سختی خمشی و پیچشی در مبحث نهم مقررات ملی ساختمان و آیین­ نامه بتن آمریکا عملاً مشابه با یکدیگر می­ باشند.
  2. اعمال ضریب سختی خمشی و پیچشی در نرم­ افزار بسیار ساده و مشابه با یکدیگر می­ باشد، تنها تفاوت این است که ضرایب اصلاح خمشی توسط آیین­ نامه به­ صراحت و به­ صورت عددی بیان شده­ اند ولی برای ضریب اصلاح پیچش فرآیندی آزمون و خطایی نیاز است.
  3. برخلاف اینکه عموماً تصور می­ شود با اعمال ضرایب اصلاح سختی، جواب گرفتن از مقاطع دشوار خواهد شد، درمواردی نظیر پیچش، عکس این تصور برقرار است و با اعمال ضرایب پیچشی مناسب شرایط بهبود می­ یابد.

منابع

  1. Building Code Requirements for Structural Concrete (ACI 318-14)
  2. EFFECTIVE RIGIDITY OF REINFORCED CONCRETE ELEMENTS IN SEISMIC ANALYSIS AND DESIGN, J.R. Pique and M. Burgos
  3. مبحث نهم مقررات ملی ساختمان ایران، ویرایش 1392
  4. آیین­ نامه طراحی ساختمان­ها دربرابر زلزله، استاندارد 2800، ویرایش 4

 دال ماندگار طراح، مجری و بزرگترین تولید کننده یوبوت

نويسندگان شرکت دال ماندگار