در مقاله اثر پی دلتا در سازه با تعریف و مفاهیم آیین نامه ای نحوه اعمال اثر p – delta مطابق با پیوست استاندارد ۲۸۰۰ V4 آشنا شدیم. روشی که استاندارد ۲۸۰۰ در این خصوص ارائه می کند یک روش تقریبی بوده اما روشی که نرم افزارهای آنالیز و طراحی مثل sap و etabs از آن استفاده می کنند یک روش دقیق می باشد. که با تشکیل یک ماتریس سختی کاهش یافته اثر پی – دلتا را در تحلیل منظور می کنند. اما سوال مهمی که در این جا میخواهیم صریحا به آن پاسخ دهیم، تعیین ترکیب بار پی دلتا در ایتبس است.
برای یک ساختمان بتنی مطابق با ترکیب بارهای حدی نهایی مبحث ششم چه ترکیب باری را به عنوان ترکیب بار پی دلتا در برنامه Etabs وارد کنیم؟؟
به ترکیب بارهای حالات حدی نهایی در طراحی ساختمان های بتن آرمه توجه کنید:
فرض کنید ساختمان ما یک ساختمان متعارف و متداول بوده و بارهایی از قبیل بار خود کرنشی (T)، بار ناشی از فشار جانبی خاک، فشار آب زیرزمینی و یا فشار مواد انباشته شده (H) و بار ناشی از فشار سیال (F) نداشته باشیم. اگر بیشتر دقت کنید می بینید که ترکیب بارهای شماره ۴،۵،۶،۷ از روی ترکیب بارهای ۱،۲،۳ ساخته شده و کنترل کننده طرح نیستند بنابراین آن ها را کنار می گذاریم.
همچنین ترکیب بار شماره ۳ نیز علاوه بر اینکه اثر بار زنده را درنظر نگرفته، بار مرده را نیز کاهش داده است. این در حالی است که در پی – دلتا این بارهای ثقلی هستند که تعیین کننده بوده و باعث افزایش لنگر می شوند. بنابراین این ترکیب بار نیز به درد ما نمی خورد. پس تنها دو ترکیب بار باقی ماند!
حال کدام یک را به عنوان ترکیب بار پی – دلتا در برنامه ایتبس وارد کنیم؟ ۱ یا ۲؟
اعمال پی دلتا در ایتبس
همانطور که گفتیم این بارهای قائم هستند که باعث تشدید و افزایش لنگر شده و اثر پی-دلتا را به وجود می آورند.
پس تنها کافی است قسمت بارهای ثقلی ترکیب بار را به عنوان ترکیب بار پی- دلتا به etabs معرفی کنیم.
آخر چی شد؟! ۱ یا ۲؟
برخی از مهندسین بر این باورند که چون ترکیب بار شماره ۱ بارهای ثقلی بحرانی تری را ایجاد می کند پس بایستی این ترکیب بار را انتخاب کنیم. اما بایستی به این نکته نیز توجه کرد که این بار جانبی (زلزله) است که باعث تغییر مکان جانبی اولیه شده پس نمی توان ترکیب باری را لحاظ کرد که اثر بارجانبی را در نظر نمی گیرد.
پس با تمام احترامی که برای نظر دوستان قائلیم باید بگوییم که ترکیب بار شماره ۲ را به عنوان ترکیب بار پی – دلتا انتخاب کرده و ترکیب بار شماره ۱ محافظه کارانه است. پس قسمت بارهای ثقلی ترکیب بار شماره ۲ را به ایتبس به عنوان ترکیب بار پی-دلتا معرفی می کنیم:
(D + 1.2L + 1.2 (Lr or S or R