لوله کشی آب ساختمان با توجه به مجتمع یا تک واحدی بودن ساختمان و یا بسته به مورد کاربری آن (مسکونی باشد یا تجاری) میتواند بسیار متنوع باشد. در تمامی انواع مسیر آب مصرفی پس از اتصال به کنتور، به شیر یکطرفه قطع و وصل در ورودی ساختمان متصل میشود.
در لوله کشی آب سرد و گرم ساختمان، آب معمولاً از یک انشعاب اصلی وارد لوله تقسیم کننده میشود و بعد از آن توسط یک یا چند مسیر جداکننده وارد ساختمانهای چند واحدی یا تک واحدی شده و انشعابهای آب سرد و گرم مصرفی، برای ورود به هر واحد در نظر گرفته میشود.
شیرهای اصلی ترموستاتیک بیشتر در ساختمانهای تجاری به كار میروند و به مقادیر آب زیادی نیاز دارند. این شیرها آب خروجی از دیگ یا آبگرمكن را به دمای پایینتری تعدیل مینمایند. برای مثال یک شیر اصلی در یک هتل یا یک آپارتمان برای تعدیل آب ۱۸۰ درجه فارنهایت كه از یک دیگ خارج میشود به دمای حداكثر ۱۴۰ درجه فارنهایت به كار میرود.
شیر اصلی، اولین شیری است كه در سیستم به كار میرود هر چند كه این شیر مصرف كننده در برابر سوختن یا تاول زدن محافظت نمیكند. چرا كه این شیر در هنگام نصب بر روی یک درجه حرارت معین تنظیم میشود و باعث میشود كه دمای آب ورودی مطابق با دمای برنامه ریزی شده باشد. در بسیاری از موارد شیر اصلی در طبقه اول یا طبقه همكف قرار میگیرد. یعنی تا حد امكان در نزدیكی منبع تامین آب گرم. وقتی كه دمای آب توسط شیر اصلی تعدیل شود با تكیه بر سیستم گردش مجدد میتوان از تامین دمای مورد نظر برای آب اطمینان حاصل نمود.
شیرهای یکطرفه معمولاً بعد از کنتور آب، روی خط تغذیه آب سرد، قبل از آب گرم کن و مواردی دیگر استفاده میشود. شیر یکطرفه باید فقط در یک جهت به آب اجازه عبور دهد و از نوع فنردار با نشیمن آب بند باشد.
شیر یا وسیله مکانیکی خلاشکن عمل مکش سیفونی را حذف میکند این وسیله روی شیر فشاری آب شست و شوی کاسه توالت، روی خط تغذیه آب بهداشتی به ماشین لباس شویی و ظرف شویی نصب و در صورت قطع جریان آب شهر جلو برگشت جریان را میگیرد.
همه لولههایی که در آنها آب غیر قابل شرب جریان دارد باید با رنگ زرد مشخص شوند.
پیش از نصب لولهها باید نقشههای لوله کشی با نقشههای معماری – ساختمانی مکانیکی و برقی تطبیق و مسیر دقیق لولههای مشخص شود. اگر تناقضی پیش آید و تغییری در نقشهها لازم شود ، باید ضمن مشورت با اجرا کنندگان رشتههای دیگر کار محل و ارتفاع جدید لولهها مشخص شود و تغییرات پیشنهادی به تصویب رسد. طرح نهایی مسیر لولهها باید به اجرا کنندگان رشتههای دیگر کار داده شود تا کارهای خود را با آن هماهنگ سازند به نحوی که لولههای آب، لولههای برق و مجاری هوا با هم تداخل نداشته باشند و مانع باز شدن کامل درها نشوند و در ارتفاع بالاتر از تراز از سر گیر قرار گیرند.
از کار گذاشتن لولههای آب و فاضلاب در بالای دستگاههای برقی خودداری شود. و در زیر این لولهها سینی مسی قطره گیر قرار گیرد.
لولهها را باید تمیز و بدون پوسته رنگ نگهداشت. هنگام تعطیل کار روزانه انتهای باز لولهها با درپوشهای موقت، کرباس یا دیگر مواد تصویب شده بسته شود. تا از ورود مواد خارجی به داخل لوله و ماندن آنها در آن جا جلوگیری شود.
محل اتصال و اندازه لولهها، که در نقشهها نشان داده شده، تقریبی است. محل و اندازه دقیق این اتصالات و شیرهای آن باید طبق نقشهها کارگاهی تصویب شده باشد. اندازه لولهها نباید از اندازه دهانه خروجی، که روی دستگاه پیش بینی شده، کوچکتر باشد. شیرها باید در جاهایی نصب شوند که دسترس به آنها برای کار یا تعمیر آسان باشد.
هر جا که در نقشه نشان داده شده یا در مشخصات خواسته شده باشد، لولهها باید توکار یا در زیر خاک نصب شوند. نصب این لولهها باید به موقع انجام گیرد. تا مانع پیشرفت دیگر رشتههای کار نشود. و فرصت کافی برای آزمایش و تصویب آنها باشد. و پیش از تصویب نباید روی لولهها را پوشاند. لوله انشعاب آب به لوازم بهداشتی، تا نقطهای بالای کف و نزدیک به آن توکار نصب شود و فقط در محل اتصال و به اندزاهای لازم برای اتصال روکار باشد.
سطح خارجی لولههای رفت و برگشت آب گرم و نیز لولههای آب سرد برابر مشخصات عایق شود.
هدف اصلی استفاده از هر شیر، محافظت و مراقبت از مصرف كننده در برابر سوختگی شدید و یا شوکهای حرارتی ماست. برای جلوگیری از نقص فنی شیر كه منجر به آسیب دیدن مصرف كننده میشود. انجمن مهندسین بهداشتی آمریكا (ASSE) استانداردهایی برای تعدیل و آزمایش شیرهای اصلی و مجزا تدوین كرده است. علاوه بر آزمایشات تغییر دما و دمای بالا، شیرهای اصلی و مجزا باید تحت آزمایشات تركیدگی شیر نیز قرار گیرند. شیرهای مجزا باید آزمایشات مربوط به مدت عمر و مقاومت در برابر نقایص فنی آب سرد را نیز پشت سر بگذارند. مهندسین لوله كشی برای توفیق در كسب و كارشان و همچنین برای تامین سلامتی مصرف كنندگان باید نسبت به استانداردها و ضرباتی كه شیرها به خودشان وارد میسازند احاطه كاملی داشته باشند.