چسب‌های ساختمانی

ساخت و مصرف چسب از د‌یرباز متداول بوده است‌. بسیاری از چسب‌های قدیمی مانند قیر و صمغ‌های درختان منشاء طبیعی داشتند. یکی از نخستین اکتشافات در زمینه چسب‌های جدید، پی بردن به خاصیت چسبندگی نیتروسلولز بود‌. این ماده نخستین چسب ضدآبی است که ساخته شد. امروزه چسب‌های دیگر به صورت گسترده‌، جانشین این ماده شده‌اند‌. به طور همزمان چسب دیگری از حل کردن لاستیک در بنزین به وجود آمد که هنوز هم در ساخت و تعمیر فرآورده‌های لاستیکی مصرف می‌شود. پیشرفت صنایع پلاستیک سبب پیدایش چسب‌های ساختمانی رزینی جدیدی شد‌.

چسب‌های ساختمانی پلی وینیل استات، پلی اورتان و رزین‌های اپوکسی از این جمله‌اند. امروزه بسیاری از چسب‌های قد‌یمی مانند چسب‌های حیوانی، کازئینی و قیری برای چسباندن چوب، کاغذ، چرم، لاستیک، پارچه و چسب‌های ساختگی برای چسباندن فولاد، شیشه، بتن، سرامیک و پلاستیک‌ها به کار می‌روند‌. در کنار این چسب‌ها، چسب‌های چند منظوره نیز به وجود آمده‌اند‌. انتخاب چسب بستگی به ویژگی‌ها، ماهیت کاربرد و بهای آن دارد.

سیلرها

سیلرها به موادی اطلاق می‌شود که برای پر کردن (مهر و موم کردن‌) چشمه‌های سطح مصالح مختلف، به منظور جلوگیری از نفوذ آب یا مایعات دیگر و گاهی اوقات برای جلوگیری از فرار رطوبت از میان سطوح به کار می‌روند‌. به این ترتیب سیلرها باید علاوه بر خاصیت چسبندگی مناسب با اجسام، ریزه سوراخ‌های سطح مصالح را پر کرده و پوسته یکپارچه‌ای را بر سطح مصالح به کار رفته‌، تشکیل دهند‌. این پوسته در بسیاری از موارد ممکن است دائمی باشد و در برخی دیگر موقتی‌. یکی از انواع سیلرهای متداول قیرهای آبکی است که ممکن است به صورت قیر محلول یا امولسیون به کار رود‌.

کاربرد سیلر

از موارد استفاده این سیلرها اندود کردن سطوح بتنی مجاور خاک برای جلوگیری از نفوذ آب به داخل بتن است‌. یکی دیگر از موارد کاربرد این مواد مصرف آنها بر روی سطوح داخلی منابع آب ساخته شده از مصالح نفوذپذیر، مانند چوب یا بتن است‌. همچنین به عنوان آستر (پرایمر) روی سطوح بتنی قبل از مصرف چسب‌های قیری و برای چسباندن کفپوش‌ها مصرف می‌شود، تا از نفوذ آب و سایر مایعات به داخل کف‌ها جلوگیری کند.

انواع سیلرها

برای اینکه سیلرها در ساختمان مفید واقع شوند‌، باید الاستومر باشند تا در جابه‌جایی‌های کوچک ساختمانی یکپارچه بمانند و بدون خراب شدن، روی درزها را بپوشانند. پلیمرهای پلی سولفاید دارای چسبندگی ممتاز و خم شوندگی مناسبی هستند و کاربرد آنها یا با دست انجام می‌گیرد و یا افشانده می‌شوند‌. مصرف این سیلرها بر روی سطوح دیوارهای شالوده، بین دو لایه بتن کف، روی دال‌های سقف به عنوان آب بند کننده استخر و زیر لایه‌های درزپوش است.

سیلیکات سدیم یا آب شیشه از انواع دیگر سیلرها است‌. داخل مخازن بتنی نگهداری مایعات را با آن اندود می‌کنند‌. سیلیکات سدیم‌، تشکیل لایه نازک ژل مانندی را روی سطح بتن داده و از نفوذ مایعات به داخل بتن جلوگیری می‌کند. ترکیبات گوناگون واکس‌ها، به شکل امولسیون، به منظور پاشیدن روی بتن تازه جا داده‌، ساخته شده‌اند که در اثر مجاورت با هوا اکسیده می‌شوند و تشکیل فیلم یکپارچه‌ای را می‌دهند که از تبخیر آب بتن جلوگیری می‌کند. این ترکیبات موقتی هستند و در اثر ادامه اکسیداسیون ترک می‌خورند و می‌ریزند یا در اثر آمد و شد، از بین می‌روند.

واکس‌های دیگری برای پر کردن چشمه‌های بتن و موازئیک ساخته شده‌اند که از نفوذ روغن و چربی‌ها به داخل کف جلوگیری می‌کنند‌. سیلیکون‌های‌ مایع برای پوشاندن سطوح بتنی و نماهای آجری و کفپوش‌ها مناسب‌اند و برای جلوگیری از نفوذ آب ساخته شده‌اند‌. این مواد چون بیرنگ هستند‌، برای جلوگیری از شوره زدن نماهای آجری مناسب‌اند. چون رنگ آجر را تغییر نمی‌دهند‌. سیلرهای روغنی و تربانتینی برای کاربرد روی سطوح چوبی قبل از رنگ آمیزی، رنگ روغنی یا جلا ‌مناسب هستند‌. این سیلرها در چوب نفوذ کرده و توسط الیاف چوب جذب می‌شوند‌، به قسمی که جانشین رنگ شده و از جذب رنگ جلوگیری می‌کنند‌.

محلول‌های رقیق چسب‌های حیوانی و کازئینی برای پوشاندن سطوح اندودها و تخته‌های گچی قبل از رنگ آمیزی به مصرف می‌رسد. سیلرهای ر‌زینی اپوکسی برای سطوح بتنی، چوبی، موزائیک کهنه قبل از اجرای کفپوش جدید و کارهای تعمیراتی بتن به کار می‌روند.

چسب‌های ساختمانی مختلف برای کارهای مختلف